Archive Arnamagnæana dev

Þjóðskjalasafn Íslands, Reykjavík: 721 documents
(9 documents in progress, 0 done, 712 left)
Sjöttardómur, kvaddur af Tuma Þorgrímssyni sýslumanni, dæmir um framfæri barna Daða Steinþórssonar.
Skipti Hóla í Fljótum fyrir Tjörn og Hraunkot í Aðalreykjadal.
Vitnisburður um skilríki fyrir Hólateig eða landamerkjum í milli Reykjarhóls og Hóla í Fljótum.
Fjórir prestar vitna um prestskyldu á Grund í Eyjafirði eftir máldögum Hólakirkju.
Pálmi Sæmundsson kvittar fyrir andvirði Lundar í Fljótum.
Kaupbréf fyrir Lundi í Fljótum.
Kvittun Torfa Þorsteinssonar til Ólafs Hjaltasonar Hólabiskups fyrir skilum föðurarfs.
Þorbergur Bessason bóndi lýsir því, að hann hafi fengið Ólafi Hjaltasyni Hólabiskupi til eignar jörðina Litla-Tungu í Bárðardal.
Sex prestar og þrír leikmenn í Hólabiskupsdæmi skilja stólinn undan þeirri skyldu, að prestar fái leigulausar hinar bestu dómkirkjunnar jarðir.
Dómur sex presta, kvaddra af Ólafi Hjaltasyni Hólabiskupi, dæmir af Magnúsi Jónssyni, "sem prestur hafði verið", þrjár Hólastólsjarðir, er honum höfðu verið fengnar "í sína lífstíð" til framfæris.
Dómur sex presta, kvaddra af Ólafi Hjaltasyni Hólabiskupi, um framfæri uppgefinna presta, þeirra er eiga sjálfir fé fyrir sig að leggja.
Samningur Ólafs Hjaltasonar Hólabiskups og séra Einars Úlfssonar um það, að prestur sleppi tilkalli sínu til Sæunnarstaða í Hallárdal, en biskup lofar að styrkja til, að prestur nái réttum lögum um tikall sitt til Strjúgs og Refsstaða, er faðir hans hafði látið úti við Jón Arason Hólabiskup fyrir Barkarstaði í Svartárdal, en sú jörð var nú af honum gengin og systkinum hans.
Sjöttardómur, kvaddur af Oddi Gottskálkssyni lögmanni, dæmir Margréti og Ingibjörgu Halldórsdætur, Brandssonar, og þeirra erfingjum, allan arf eftir föður sinn og móður, en séra Einari Magnússyni að sanna ættleiðing sína og eignast þá jarðir til jafns við eina dóttur Halldórs Brandssonar, föðurföður síns.
Ólafur Hjaltason Hólabiskup fær Vigfúsi Þorsteinssyni til eignar 20 hundruð í heimalandi í Ási í Kelduhverfi, þau er kirkjan átti, en Vigfús skyldi aftur greiða kirkjunni 20 hundruð í fríðum peninum.
1) Máldagi Staðarfellskirkju er Gyrðir Ívarsson Skálholtsbiskup setti. 1354 2) Skrá um það, hverjar eignir Staðarfellskirkju hafi bæst síðan máldaga Gyrðis biskups. 1394 3) Sveinn Pétursson Skálholtsbiskup kvittar Þórð Helgason bónda um porcio Staðarfellskirkju um þau 16 ár, sem hann hafði haldið hana og hafði Þórður bóndi lagt henni til 16 hundraða. 7. október 1467 4) Máldaga- og reikningsskaparbréf kirkjunnar undir Staðarfelli á Meðalfellsströnd þeirra Stefáns Jónssonar Skálholtsbiskups og Þórðar Helgasonar bónda. 19. september 1492 5) Stefán Jónsson Skálholtsbiskup staðfestir máldaga og skipan prófastanna séra Þorbjarnar Ásmundssonar og séra Jóns Helgasonar um málsmjólkurtoll á Pétursmessu til Staðarfells af 20 bæjum, þar á meðal sérdeilis af Galtardalstungu. 18. október 1492 6) Ögmundur Pálsson Skálholtsbiskup kvittar Guðlaugu Finnbogadóttur húsfreyju undir Staðarfelli um porcio kirknanna á Staðarfelli og Sauðafelli um fjögur ár og um önnur gjöld, sem henni bar að svara fyrir kirkjur sínar. 28. ágúst 1534 7) Ögmundur Pálsson Skálholtsbiskup kvittar Orm Sturluson bónda um kirkjureikning á Sauðafelli og Staðarfelli og hefur Ormur lofað að vera biskupi og heilagri Skálholtskirkju til styrks og góða. 24. febrúar 1539 8) Ögmundur Pálsson Skálholtsbiskup kvittar Orm Sturluson bónda um kirkjureikning á Staðarfelli og á Sauðafelli. sumar 1540 9) Gissur Einarsson Skálholtsbiskup samþykkir máldaga Gyrðis Ívarssonar biskups og Stefáns Jónssonar biskups fyrir Staðarfellskirkju og kvittar Orm Sturluson um kirkjureikning þar. 30. júní 1546 10) Vottfest uppskrift tveggja manna. 30. mars 1553.
Dómur presta dæmir gild öll kaup og skipti, er Jón Arason Hólabiskup hafði haft, hvort heldur vegna Hólakirkju eða sín.
Jón Arason Hólabiskup gerir Glaumbæ í Skagafirði að beneficium, með þeim greinum, er bréfið hermir.
Ari Jónsson selur Teiti Magnússyni jörðina Rafnsstaði í Kræklingahlíð fyrir Róðugrund í Skagafirði.
Ísleifur Sigurðsson, kóngs umboðsmaður í Vöðluþingi, kvittar Eyvind Magnússon um allar kóngs sektir á viðskiptum þeirra Eyvindar og Sveins Jónssonar heitins.
Álitsgerð Jóns Arasonar Hólabiskups um rekaítak Laufáskirkju í Látrarekum.
Jón Skúlason og Ingibjörg Sigurðardóttir gefa Ísleifi Sigurðssyni, bróður Ingibjargar, umboð yfir öllum þeim peningum, er börnum Ingibjargar hafa til erfða fallið eftir Bjarna Torfason föður sinn og Helgu Guðnadóttur ömmu sína.
Tylftardómur klerka útnefndur á prestastefnu af Jóni Arasyni Hólabiskupi, um séra Gísla Finnbogason fyrir það mannslag, er hann ófyrirsynju í hel sló Þórarinn Stenþórsson heitinn.
Jón Arason Hólabiskup fær Ara Jónssyni (syni sínum) til fullrar eignar jörðina Reyki á Reykjaströnd fyrir 40 hundraða jörð, er Ari eigi hjá Jóni Magnússyni bónda fyrir Vindehima í Hörgárdal.
Stefán Einarsson selur Ara Jónssyni jörðina Dísastaði og 8 hundruð í jörðunni Fagradal í Breiðdal fyrir jörðina Vatnsleysu í Fnjóskadal og 12 hundruð í lausafé.
Ormur Sturluson selur Ara Jónssyni jörðina Hleinargarð í Eyjafirði fyrir lausafé, en Þorbjörg Þorleifsdóttir kona Orms átti jörðina, og fær hann henni Staðarfell á Fellsströnd, en lofar Ara forkaupsrétti á öllum þeim jörðum, er hann vilji selja.
1) Dómur tólf presta, útnefndur af Jóni Arasyni Hólabiskupi, um gjöf þá, er Teitur Þorleifsson heitinn gaf guði og sankti Jóhannesi í sitt testamentum jörðina Glaumbæ í Skagafirði að sér fráföllnum. 24. nóvember 1540. 2) Vottfest uppskrift fjögurra manna. 20. janúar 1579.
Dómur tólf presta, útnefndur af Jóni Arasyni Hólabiskupi, um gjöf þá, er Teitur Þorleifsson heitinn gaf guði og sankti Jóhannesi í sitt testamentum jörðina Glaumbæ í Skagafirði að sér frá föllnum.
Staðarbréf útgefið af Jóni Arasyni Hólabiskupi handa Ólafi Hjaltasyni presti fyrir Laufási.
Dómur tólf klerka útnefndur af Jóni Arasyni Hólabiskupi um kærur biskups til séra Jóns Finnbogasonar, að hann hefði eigi gert né goldið Laufáskirkju fullan reikningsskap af porcio og mortaliis í 36 ár, er séra Jón hafði haldið staðinn.
Útlúkningarbréf Jóns Arasonar Hólabiskups til kirkjunnar á Mýrum í Dýrafirði.
Dómur sex manna útnefndur af Páli Grímssyni bónda, er þá hafði kóngsins sýslu og umboð yfir Húnavatnsþingi, um kærur Jóns Halldórssonar til Þorláks Þórissonar, að hann hefði ekki rekið lambfé sitt á Eyvindarstaðaheiði eða toll goldið eftir gömlum vana.
Jón Magnússon gefur séra Jóni Finnbogasyni jarðirnar Rauðá og Bæ fyrir hálfa Grenivík í Höfðahverfi og þar til milligjöf nokkra.
Vitnisburður, að Teitur Þorleifsson hefði oftlega lýst því fyrir Sveinsstaðafund (1522), að hann gæfi Guði, sancte Önnu og sancte Jóhannesi baptista Glaumbæ í Skagafirði til ævinlegrar eignar að sér frá föllnum.
Samningur þeirra Ögmundar Pálssonar Skálholtsbiskups og Jóns Arasonar Hólabiskups um útlúkningar Jóns til Mýrakirkju í Dýrafirði, kennimannahald þar og fleira.
Samningur þeirra Ögmundar Pálssonar Skálholtsbiskups og Jóns Arasonar Hólabiskups um útlúkningar Jóns biskups til Mýrakirkju í Dýrafirði, kennimannahald þar og fleira.
Ríkisráð Norðmanna samþykkir og staðfestir Alþingisdóm frá 30. júní 1533, 8DI IX, nr. 550), er Ögmundur Pálsson Skálholtsbiskup bar fram.
Tveggja tylfta dómur, útnefndur á Öxarárþingi af lögmönnum báðum, Erlendi Þorvarðssyni og Ara Jónssyni, með ráði og samþykki beggja biskupanna og fógetans Diðriks van Mynden af Brjámsstöðum (Bramstad), um að rétt Noregs lög og svarinn sáttmáli haldist kóngs vegna og kirkju, um að Píningsdómur (1490) haldist, um að sáttmáli Norðmanna konungs og Englakonungs frá fyrra ári um verslun á Íslandi haldist, um þá er fara út af landinu með buldur og óróa, um duggara sigling, um að heilög trú og guðs lög haldist og um hafnargjald til konungs.
1) Pétur Pálsson ábóti á Munkaþverá og Magnús Jónsson prestur selja, í umboði Jóns Arasonar Hólabiksups, Ögmundi Pálssyni Skálholtsbiskupi jarðinar Æðey, Unaðsdal, Sandeyri og fimm jarðir í Veiðileysi fyrir jarðinar Mársstaði og Skútir, en fyrir hálfa Akra, hálfa Sjávarborg og Kimbastaði, er Ögmundur biskup fær Jóni biskupi, skal Jón biskup fá honum aðrar jarðir, er þeim um semur, með fleira því, sem bréfið hermir. 30. apríl 1533. 2) Vottfest uppskrift tveggja manna, 20. júní 1553. 3) Vottfest uppskrift fjögurra manna, 16. júní 1565. 4. Liðsbónarbréf, óársett brot.
Ögmundur Pálsson Skálholtsbiskup lýsir því, að hann hafi hinn 22. maí 1529 í kirkjunni á Hvanneyri í Andakíl vígt Magnús Jónsson til prestskapar í Hólabiskupsdæmi, enda hafi hann fengið löglega og fulla aflausn af páfagarði og Jón Arason Hólabiskup hafi vígt hann hinum lægri vígslum.
Jón Arason Hólabiskup selur Magnúsi Brynjólfssyni jörðina Kristnes í Eyjafirði með hálfkirkjuskyld og ómagavist (kristfé) fyrir jarðirnar Veisu í Fnjóskadal, Meyjarhól á Svalbarðsströnd og Þrastastaði í Fljótum og þar til fjögur kúgildi.
Jón Arason Hólabiskup gefur ærlegri dándikvinnu Ólöfu Einarsdóttur jörðina Stafn í Reykjadal.
Jón Arason Hólabiskup selur séra Pétri Pálssyni alla jörðina Ytri-Laugar í Reykjadal fyrir jörðina Syðri-Ey á Skagaströnd.
Jón Arason Hólabiskup ritar bréf til Alþingis um lögmanns kosning fyrir norðan og vestan á Íslandi.
Jón Arason Hólabiskup selur Skúla Guðmundssyni bónda jarðirnar Syðri-Ey á Skagaströnd, Hvamm og Kúgastaði í Svartárdal fyrir jörðina Holtastaði í Langadal og part í Kagaðarhóli.
Jón Arason Hólabiskup veitir Magnúsi Jónssyni djákna (syni sínum) prófastsdæmi á milli Hrauns á Skaga og Hofs í Dölum, en Gísli Sigurðsson prestur fari með prófastsdæmið.
Sendibréf Ögmundar Pálssonar Skálholtsbiskups til Jóns Arasonar Hólabiskups um, að hann sjái til, að Björn Þorleifsson bóndi fái lög og rétt af Einari Ólafssyni um fjárgreiðslur nokkrar af erfð eftir Einar Björnsson heitinn fyrir það, er Einar Björnsson hafði goldið í misferli sín af erfðafé Björns eftir Þorleif Björnsson föður sinn, en Einar Ólafsson var dæmdur erfingi Einars Björnssonar.
Jón Arason Hólabiskup skipar Ólaf Hjaltason prest prófast og almennilegan dómara á milli Vantsdalsár, Vatnsskarðs og Hrauns á Skaga.
Jón Arason Hólabiskup boðar klerka á milli Hrútafjarðarár og Úlfsdalafjalla til prestastefnu á Víðivöllum í Blönduhlíð föstudaginn 4. maí 1526.
Jón Arason Hólabiskup tekur reikningskap af séra Pétri Pálssyni, er þá var ráðsmaður Hóladómkirkju, um allar staðarins eignir heima og heiman, "eftir tölu séra Péturs", og átti dómkirkjan þá hafskip vel fært, er dró nær sjötigi lesta"; um lausafé það eftir Gottskálk Nikulásson Hólabiskup, er bræður hans skyldu erfa, hafði Jón biskup gert sama með ráði erkibiskups, og bréf sýndi hann fyrir því, að hann hefði goldið Ólafi Engilbrektssyni erkibiskupi það "Guðmundar silfur og gull, sem var á Hólum að biskupi Gottskálki frá föllnum, svo framt það væri guðs vilji",