Tylftardómur klerka útnefndur af Stepháni biskupi í Skálholti, um kærur biskups til Björns Guðnasonar fyrir dómrof, misþyrming á Jörundi presti Steinmóðssyni og fleira; dæma þeir Björn óbótamann, fallinn í bann í sjálfu verkinu og fé hans öll föst og laus fallinn undir konung og biskup. Bréf sama efnis og AM Dipl. Isl. Fasc. XLII, 23. Bæði bréf eru prentuð í DI VIII, nr. 238.

Stefán biskup í Skálholti lofar söng að bænahúsi því sem Þorbjörn Jónsson hefur látið gera á Ósi í Steingrímsfirði; skal þar vera æfinleg bænhúsaskyld og Þorbjörn leggja þar til ákveðið fé, en biskup veitir öllum réttskriftuðum mönnum níu daga aflát, er sækja þangað heilagar tíðir með góðfýsi eða gera þangað nokkra góða hluti .

Þorvaldur Helgason selur Halldóri presti Tyrfingssyni, með samþykki og upplagi Valgerðar Ljótsdóttur konu sinnar, hálfa jörðina Hvammsdal í Saurbæ fyrir lausafé með þeim greinum er bréfið hermir.

Transskript af eiði Jóns Sigmundssonar lögmanns unninn fyrir Stepháni Skáloltsbiskupi um bót og betran og hlýðni við heilaga kirkju. Fyrir neðan afritaða eiðinn er texti transskriptsins.

Transskript af eiði Jóns Sigmundssonar lögmanns unninn fyrir Stepháni Skáloltsbiskupi um bót og betran og hlýðni við heilaga kirkju. Fyrir neðan afritaða eiðinn er texti transskriptsins.

Tylftardómur útnefndur af Jóni Ásgrímssyni, konungs umboðsmanni í Vaðlaþingi, um kaup Sturlu Magnússonar af Katli Þorsteinssyni á jörðinni Syðragarði í Dýrafirði.

Vigfús lögmaður Erlendsson kvittar um lest fiska, er hann hafi upp borið af Ögmundi ábóta í Viðey vegna Bjarnar Þorleifssonar í skuld herra Andres Mus biskups í Ósló, og ábyrgist ábóti Bjarnar vegna greiðslu á annari lest tvö ár næstu eptir komandi.

Þorvarður Guðmundsson gefur, með leyfi bræðra sinna, síra Þórðar og Ívars Guðmundssona, ásamt konu sinni, Guðlaugu Tómasdóttur, Sigurði Finnbogasyni og Margrétu Þorvarðsdóttur konu hans jörðina Egilsstaði í Fljótsdalshéraði í próventu sína.

Dómur Stepháns biskups og Vigfúsar Erlendssonar lögmanns um það að Björn Þorleifsson hafi löglega greitt skuld sína við Hans Kruko og hústrú Sunnifu í hönd Pétri Pálssyni presti, sendiboða Gottskálks biskups, og sé hann við hana skilinn, en Björn Guðnason hefur haldið þessum peningum ranglega, og dæmdist hann til að standa skil á fjánum og þola sektir, sem bréfið hermir.

Dómur Stepháns biskups og Vigfúsar Erlendssonar lögmanns um það að Björn Þorleifsson hafi löglega greitt skuld sína við Hans Kruko og hústrú Sunnifu í hönd Pétri Pálssyni presti, sendiboða Gottskálks biskups, og sé hann við hana skilinn, en Björn Guðnason hefur haldið þessum peningum ranglega, og dæmdist hann til að standa skil á fjánum og þola sektir, sem bréfið hermir (DI VIII:604). Bréf sama efnis og AM Dipl. Isl. Fasc. XLIII,14.

Transskript á AM Dipl. Isl. Fasc. XLIII,14 og AM Dipl. Isl. Fasc. XLIII,15 ásamt vitnisburði og vottun þeirra Páls Jónssonar, Hafliða Skúlasonar, Jóns Guðmundssonar, Eyvindar Guðmundssonar og Þorsteins Ketilssonar sem setja sín innsigli fyrir (DI VIII:604).

Dómur sex klerka og sex lögréttumanna, útnefndur af Stepháni biskupi í Skálholti og Vigfúsi Erlendssyni lögmanni, um kærur Jóns Eiríkssonar prests til Jóns Einarssonar murta fyrir uppbrot, misþyrming og margt fleira. Jón murti er fundinn sekur af dómnum í öllum greinum.

Lofunarbréf Björns Guðnasonar við Stephán biskup um öll málaferli þeirra og misgreiningar. Síðustu línur bréfsins eru með annarri hendi þar sem taldir eru upp vottar að gjörningnum en þeir eru: Narfi ábóti, bróðir Ögmundur í Viðey, Vigfús Erlendsson lögmaður, síra Einar Snorrason, og séra Helgi Jónsson. Nokkrar afskriftir eru til af þessu bréfi, sjá DI VIII:632.

Bréf að síra Grímur Þorsteinsson hafi unnið eið um að hann hafi verið viðstaddur þegar Halldór Sumarliðason gaf Sumarliða syni sínum jörðina Meiragarð í Dýrafirði til æfinlegrar eignar.

Samningur þeirra Péturs Loptssonar bónda og Guðmundar Andréssonar að Loptur gjaldi Guðmundi 40 hundruði hundraða fyrir þá skuld, er Sigríður Þorsteinsdóttir heitin hafði átt undir Lopti Ormssyni heitnum, en móðir Guðmundar hafði gefið honum sókn á skuldinni og Steinunn Gunnarsdóttir húsfreyja, móðir Péturs, kannaðist við, að skuldin væri sönn.

Dómur sex manna út nefndur af Birni Guðnasyni konungs umboðsmanni milli Geirhólms og Langaness um erfð eftir Kristínu Sumarliðadóttur, milli Gríms Jónssonar bónda, systursonar Kristínar, og Ara Andrésssonar bónda .

Dómur, útnefndur af Einari Snorrasyni officialis heilagrar Skálholtskirkju milli Botnsár og Gilsfjarðar, um ákærur síra Einars til Magnúsar Björnssonar fyrir það að hann vildi ekki greiða „halft porcio“ Jöfrakirkju í Haukadal þann tíma, sem honum bar fyrir að svara, né gjalda Þorleifi Gamalíelssyni ásauðarkúgildi og hross er Bjarni Árnason heitinn sagðist hafa goldið greindum Magnúsi syni sínum með hálfri hálfkirkjunni á Jöfra, svo og hefði Magnús ekki viljað á landamerki ganga né til þeirra segja. Bréfið er transskript og fyrir neðan það er skrifaður vitnisburður og meðkenning síra Ólafs Brandssonar, Björns Guðmundssonar og Björns Ólafssonar.

Ari Andrésson bóndi gefur Ormi Guðmundssyn (bróðursyni sínum) með samþykki, jáyrði og upplagi Þórdísar Gísladóttur konu sinnar og Guðmundar Andréssonar, jarðirnar Kamb, Kjós, Reykjafjörð, Naustvíkur, Kesvog og Ávík, allar fyrir sextigi hundraða, liggjandi á Ströndum, og þar með tuttugu málnytukúgildi, og skyldi Ormur taka að sér jarðirnar, þegar hann væri leystur úr föðurgarði.

Samþykktarbréf á Alþingi um Vigfús Erlendsson og lögmennsku hans og lögmannsdæmi (DI VIII:667).

Bréf Halls Ásgrímssonar prests um að þau Ólafur Sigfússon og Guðrún Vigfúsdóttir kona hans hafi gefið síra Jóni Ólafssyni syni sínum umboð með öllum sínum fjám að selja, býta, skikka og skipta, einkum að selja Eyjólfi Gíslasyni bónda fyrstum manna fyrir svo gott verð, sem aðrir bjóða best, en tilskilið styrk Eyjólfs til þess að heimta arf eftir þá bræður Ólafs, síra Hall og Pétur Sigfússonu.

Jón Ólafsson prestur selur Eyjólfi Gíslasyni bónda jörðina Skjallandafoss á Barðaströnd og kvittar hann um andvirði hennar.

Jón Ólafsson prestur selur Eyjólfi Gíslasyni bónda jörðina Skjallandafoss á Barðaströnd og kvittar hann um andvirði hennar (DI VIII:677). Bréf sama efnis og AM Dipl. Isl. Fasc. XLIV,5 en skrifað degi síðar. Sjá skráningarfærslu AM Dipl. Isl. Fasc. XLIV, 5.

Bréf frá Alþingi til Kristjáns konungs annars um að Ögmundur ábóti í Viðey hafi verið kosinn til biskups í Skálholti eftir Stephán biskup andaðan, og biðja þeir konung að samþykkja þá kosningu.

Vigfús Erlendsson lögmann yfir allt Ísland, Helgi Jónsson prestur, Jón Hallsson, Narfi Erlendsson og Jón Magnússon vitna um róstur á Alþingi 1517, 1518 og 1519 (DI VIII:740).

Vigfús Erlendsson lögmaður úrskurðar með lögréttumanna ráði Svein Jónsson kvittan um vígsmál eftir Högna Bjarnarson heitinn.

Erlingur Gíslason lýsir því að hann hafi tekið eiðfestan vitnisburð af Jóni Brandssyni um það að skipsherra Gerst Melen (Maulen) hafi fengið Eyjólfi Gíslasyni til frjáls forræðis og æfinlegrar eignar „það sama kaupskip og skipabrot öll er komið var á hans reka“.

Kristín Þórarinsdóttir fær Sigmundi Guðmundssyni presti, syni sínum, alla þá peninga, tuttugu og fimm hundruð, er henni féllu til erfða eftir Kristínu Jónsdóttur, móður sína, er Pétur Arason hafði haldið í mörg ár í öngu hennar frelsi; svo og fær hún honum sök og sókn á öllum þeim peningum, sem hún mæti eiga eftir foreldra sína á Sólheimum í Mýrdal.

Vitnisburður um landamerki Hafsstaða á Skagaströnd.

Vitnisburðarbréf nokkurra helstu bænda fyrir sunnan land, til konungsins, um hirðstjórn og lögmennsku Vigfúsar Erlendssonar, og lýsa þeir yfir, að þeir vilji hafa hann að hirðstjóra eftir heitorðum Gamla sáttmála.

Dómur sex manna, útnefndur af Snæbirni Gíslasyni konungs umboðsmanni milli Gilsfjarðar og Langaness, um ágreining þýskra og Eyjólfs Gíslasonar út af skipi og peningum sem rak á hans lóð, og Eyjólfur hafði að sér tekið, sbr. AM Dipl. Isl. Fasc. XLIV,13 (DI VIII, nr. 547).

Thómas Ólafsson prestur og prófastur kvittar Jón Narfason af öllum sakfelldum við heilaga kirkju og hann, sérstaklega af þeim fjórmennings mægðum sem hann varð opinber að með Dýrunni Þórðardóttur.

Vitnisburður að Svarthöfði Narfason heitinn hefði lýst því að hann ætti tíu hundruð í jörðinni Skoravík í móðurarf sinn, og hefði þau aldrei burt fengið né peninga fyrir tekið.

Landvistarbréf út gefið af Kristjáni konungi öðrum til handa Ólafi Ormssyni er orðið hafði að skaða (vegið hafði) Skúla Þormóðsson.

Bréf borgmeistara og ráðsmanna í Hamborg um sætt og sama þeirra Týls Péturssonar og Hannesar Eggertssonar á Alþingi á Íslandi 29. júní 1520 um misgreiningar ýmsar þeirra á milli, svo og um gripdeildir, Ara Andréssonar. En sætt þessi varð fyrir milligöngu tveggja skipherra Hinriks Hornemanns og Hinriks Vagets, er unnu nú að því bókareið, að sættin hefði farið á þá leið er bréfið hermir.

Dómur sex klerka, út nefndur á prestastefnu af Helga ábóta á Þingeyrum, um festing þá, er Jón Hallgrímsson hafði fest Helenu Þórarinsdóttur. Þórarinn Jónsson í umboði Tómasar, sonar Jóns og Helenu, bar fram vitni og bréf með innsiglum Egils Grímssonar og Einars Þórðarsonar um að hjúskapurinn væri löglegur og var svo dæmt. Sjá einnig AM Dipl. Isl. Fasc. XLV, 4.

Helgi ábóti á Þingeyrum staðfestir dóm frá 29. apríl, þ.e. AM Dipl. Isl. Fasc. XLV,3 (DI VIII, nr. 589).

Finnbogi Einarsson prestur fær Gísla syni sínum til fullrar eignar jörðina Fjósatungu í Fnjóskadal og áskilur sér fyrstum kaup á henni vilji Gísli selja hana.

Vitnisburður um kaup Sæmundar Jónssonar og Sigmundar Guðmundssonar á jörðinni Brú á Jökuldal og parti úr Sólheimum í Mýrdal með samþykki Hólmfríðar Bjarnadóttur.

Lögréttumenn kjósa Grím Jónsson sinn lögmann fyrir norðan og vestan á Íslandi samkvæmt lögum enda hafi hann hlotið kjör á almennilegu Öxarárþingi.

Ólafur Jónsson vitnar um að Grímur Aronsson hafði legið Höllu Þorsteinsdóttur löngu áður en þeirra eiginorð skyldi fullgjörast. Því gerðu foreldrar hennar, Þorsteinn Sveinsson heitinn og Bergljót Halldórssdóttir, ónýtan þann skilmála um fégjafir til hennar, sér í lagi um jörðina Grafargil í Valþjófsdal sem Þorsteinn hafði selt Halldóri Hákonarsyni. Sjá einnig AM Dipl. Isl. Fasc. XLV,10

Jón Þorsteinsson, sonur Þorsteins Sveinssonar og Bergljótar Halldórsdóttur, vitnar að Halla systir hans og Grímur Aronsson, eiginmaður hennar, leggja aftur jörðina Grafargil í Valþjófsdal, því að þau urðu uppvís að því að liggja saman löngu áður en þau gengu í hjónaband. Sjá einnig AM Dipl. Isl. Fasc. XLV,9

Þórkatla Árnadóttir geldur og fær Jóni Dagstyggssyni, syni sínum, í sín þjónustulaun allan þann part í jörðinni Hlíð í Kollafirði, er Árna syni hennar bar til erfða eftir Dagstygg Jónsson föður sin, en hún hafði haft fyrir Árna þar til hann lést og Jón unnið hjá henni kauplaust í níu ár, frá því að faðir hans lést.

Tveir prestar og tveir leikmenn vitna að þeir hafa lesið, transkriberað og vottað máldaga Miklagarðskirkju í Eyjafirði eftir máldagabók Ólafs biskups Rögnvaldssonar.

Vitnisburðarbréf að Jón Arason prestur ættleiddi fjögur börn sín sem hann átti með fylgikonu sinni, Helgu Sigurðardóttur: Ara, Magnús, Björn og Þórunni, og skyldi Þórunn taka jafnháan hlut við bræður sína.

Vitnisburður um að síra Sigmundur Guðmundsson og Kristín Þórarinsdóttir, móðir hans, hafi handsalað að hvort þeirra skal eiga jörðina Hlíð er liggur á Langanesi meðan annað þeirra lifir. Einnig að Kristín hafi fest þann bókareið að hún hefði ekki meiri peninga úr föðurgarði en bréfið greinir.

Dómur tólf klerka, útnefndur af Ögmundi biskupi í Skálholti um kærur hans til síra Jóns Arasonar og er Jón fundinn sekur í öllum liðum.

Tylftardómur útnefndur af Ögmundi biksupi í Skálholti og Erlendi Þorvarðssyni lögmanni sunnan og austan á Íslandi um ágreining milli Hannesar Eggertssonar og Týls Péturssonar um hirðstjórn yfir landinu og dæma þeir hirðstjórabréf það, er Hannes hafði af konungi haft, myndugt.

Vitnisburðarbréf um lýsingu Hafliða Skúlasonar, sem verið hafði með Þorleifi Björnssyni frá því hann var ungur piltur og þar til hann lést um heimildir fyrir jörðinni Hvallátur í Mjóafirði, viðskipti Þorleifs og Lopts Ormssonar með fleiru.

Transskriptabréf um Teitsmál (Sveinsstaðafund). Tylftardómur útnefndur á Öxarárþingi af Hannesi Eggertssyni hirðstjóra um Sveinsstaðareið Teits Þorleifssonar bónda og átján fylgjara hans, högg þeirra og slög, orð og atvik, svo og skot og skemmd, er Grímur Jónsson veitti Teiti á þeim fundi. Á eftir bréfinu fylgja þrír vitnisburðir, tveir eru transskript og samtíða dómnum, annar frá Erlendi Þorvarðssyni og hinn frá Hannesi Eggertssyni. Þriðji er yngri en þar vitna um lestur bréfsins Þorsteinn Þorleifsson, Jón Björnsson, Bjarni Torfason, Ólafur Narfason, Pétur Arason og Jón Loptsson.

Sjá færslu í nr. XLVI, 6.